April 6

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը).

1)Կատարե՛ք բազմապատկում․
ա)12 ⋅ 0,36 =0432,00

բ)200 ⋅ 1,25 =250,00

գ)5 ⋅ 66,99 =334,95

դ)4 ⋅ 2,575 =10,300

ե)77 ⋅ 0,98 = 75,46

զ)134 ⋅ 1,73 =231,82

է)85 ⋅ 18,43 =1546,55

ը)9 ⋅ 34,392 = 309,528

թ)236 ⋅ 7,24 =1708,64

2)Երկու քաղաքների միջև եղած ճանապարհը մեքենան կարող է անցնել 5 ժամում, եթե ընթանա 80 կմ/ժ արագությամբ։ Սակայն մեքենան ճանապարհի առաջին կեսն անցել է 100 կմ/ժ արագությամբ, երկրորդը՝ 50 կմ/ժ։ Ինչքա՞ն ժամանակում է մեքենան անցել ամբողջ ճանապարհը։
լուծում  80×5=400  400:2=200  200:100=2  200:50=4  4+2=6
Պատ․՝ 6 ժամում

May 19

Ուսումնական երրորդ շրջանի ամփոփում

  • Վերնագրի՛ր — Ուսումնական երրորդ շրջանի ամփոփում
  • Մաթեմատիկա բաժնի հղումը
    https://blogiren.edublogs.org/category/%d5%b4%d5%a1%d5%a9%d5%a5%d5%b4%d5%a1%d5%bf%d5%ab%d5%af%d5%a1-5/
  • Սիրելի սովորող ներկայացրու քո սիրելի թեման ռադիոնյութի, տեսանյութի տեսքով
    https://youtu.be/eezqI9Vz1nk
  • Մասնակցել եմ ամենամսյա մաթեմատիկական ֆլեշմոբերին։ Այո-ոչ
    Այո-ոչ
  • Տեղադրի՛ր 3-րդ ուսումնական շրջանի ամփոփիչ աշխատանքը
    https://blogiren.edublogs.org/2023/05/08/4014/
May 8

  1. Գտեք տրված թվերի ամենափոքր ընդհանուր բազմապատիկը:
  • [12,8] = 24
  • [7,8] = 56
  • [4,5] = 20
  • [3,11] = 33
  • [5,12] =60
  1. Գտեք տրված թվերի ամենամեծ ընդհանուր բաժանարարը։
  • (15,18) = 3
  • (24,12) = 6
  • (180,6) = 6
  • (12,18) = 6
  • (15,35) =5
  1. Գտե՛ք թվի բոլոր պարզ բաժանարարները

36 = 1,2,3,4,6,9,13,36
369 =1,3,
48 = 1,2, 3, 4, 6, 8, 12, 16, 24, 48
75 = 1, 3, 5, 15, 25, 75

 

1/15, 1/5, 2/5 կոտորակները ներկայացրու 75 հայտարարով կոտորակների տեսքով:

   9/24, և 4/13 կոտորակները բեր ամենափոքր ընդհանուր հայտարարի: Ո՞րը կլինի ամենափոքր ընդհանուր հայտարարը։
[9 4] = 36

  1. Կոտորակները դասավորե՛ք
  • աճման կարգով․

9/23, 18/23, 22/23, 24/23, 27/23,

½, 2/3, ¾, 5/6, 7/8, 8/9, 11/12, 9/10,

  • նվազման կարգով․

3/8, 17/8, 9/9, 5/8, 91/8, 291/8, 23/8, 1/8

5/6, 7/9,  5/7,  9/8, 3/8, 11/3, 5/4, 7/6

 

  1. Գումարեք կոտորակները

121/16 + 42/16 =163/16

17/20 + 4/4=35/20=7/4

 

Կատարեք կոտորակների հանում։

33/18 – 12/18=21/18=7/6

23/15-2/5=17/15

 

Կատարեք բազմապատկում․

4/6 Х 5/12=5/18

4 Х 15/18=60/18=30/9=10/3

 

Կատարեք բաժանում։

24/10 : 4/7=21/5

14/6 : 7/6=14/7=2/1

 

  1. Գումարեք խառը թվերը։

15 ամբ. 5/19 + 3 ամբ. 11/19=18 ամբ. 16/19

  • Կատարեք խառը թվերի հանում։

2 ամբ. 5/18 – 1 ամբ. 5/9 =

  • Կատարեք խառը թվերի բազմապատկում։

4 ամբ. 7/16 х 12 ամբ. 2/6=41/28

  • Կատարեք խառը թվերի բաժանում։

15 ամբ. 4/13 : 5 ամբ. 8/9=1791/767

  1. Խորանարդի բոլոր կողերի երկարությունների գումարը 132 սմ է։ Գտե՛ք նրա ծավալը։
    Լուծում 132:12=11   11x11x11=1331
    Պատ․՝ V=1331 սմ
  2. Շրջանաձև վազքուղու մեկնարկային կետից միաժամանակ միևնույն ուղղությամբ դուրս եկան երկու հեծանվորդ։ Քանի՞ րոպեից նրանք նորից կհանդիպեն մեկնարկային կետում, եթե նրանցից մեկը մի լրիվ պտույտը կատարում է 8 րոպեում, մյուսը՝ 10 րոպեում։
    Լուծում 8|2        10|2    2x2x2x5=40
    4|2         5|5
    2|2            1
    1
    Պատ․՝ 40 րոպեում
March 3

Կոտորակների բազմապատկում

  1. Գումարը գրի՛ առեք արտադրյալի տեսքով.
    • 1/5 + 1/5 + 1/5 + 1/5=4х1/5
    • 2/3 + 2/3 + 2/3 + 2/3 + 2/3=5х2/3
    • 4/3 + 4/3 + 4/3 + 4/3=4/3х3
    • 7/2 + 7/2 + 7/2=7/2х3
  2. Արտադրյալը գրի՛ առեք գումարի տեսքով.
    • 5 . ½=5/2=1/2+1/2+1/2+1/2+1/2
    • 3 . 5/2=5/2+5/2+5/2
    • 4 . 6/7=6/7+6/7+6/7+6/7
    • 2/5 . 2=5/2+5/2
    • 4/9 . 5=9/4+9/4+9/4+9/4+9/4
    • 2/3 . 7=3/2+3/2+3/2+3/2+3/2
  3. Կատարե՛ք բազմապատկում.
    • 3/7 . 5/2 = 15/14
    • 8/3 . 9/4 =  72/12
    • 5/9 . 7/4 = 35/36
    • 6/7 . 3/8 = 18/56
    • 2/9 . 6/17 = 12/153
    • 10/7 . 3/8 = 30/56
    • 4/5 . 21/16 = 84/80
    • 15/4 . 5/3 = 75/12
    • 12/17. 31/27 = 372/489
    • 56/59 . 13/8 = 728/472
    • 25/23 . 69/70 = 2325/1610
    • 44/37 . 111/11 = 44884/417
  4. Կատարե՛ք գործողությունները
    • 5/2 . 7/8 + ¾ . 9/5
    • 3/8 . 5/6 + 17/6 . 9/10
    • 11/2 . 13/12 + 5/24 . 3/2
    • 81/16 . 8/5 -3/20 . 11/4
    • 35/4 . 79/15 – 21/3 . 5/4
    • 13/4 . 68/7 – 97/49 . 9/8
  5. Ուղղանկյան լայնությունը 5/2 սմ է, իսկ երկարությունը լայնությունից 7 անգամ մեծ է: Գտե՛ք ուղղանկյան պարագիծն ու մակերեսը:
    Լուծում 5/2х7=35/2    35/2+35/2+5/2+5/2=    35/2х5/2=175/4
    Պատ․՝ P=?  S=175/4
  6. Թիվը ներկայացրե՛ք երկու սովորական կոտորակների արտադրյալի տեսքով:
    • 12/85=
    • 1/16=
    • 72/35=
    • 8/9=
    • 24/75=
    • 32/65=
  7. Կատարե՛ք գործողությունները:
    • 2/5 . (1/2 + ¾ + 1/8)
    • 3/7 . 2/4 + 5/2 . 3/14
    • 7/3 . 9/4 + 9/4 . 5/12
    • 7/12 . 12/7 – 11/17 . 17/11
  8. Կրճատե՛ք կոտորակները
    • 72/60
    • 44/99
    • 30/12
    • 84/66
    • 132/81
    • 169/26
  9. Գտե՛ք ուղղանկյունանիստի ծավալը, եթե նրա բարձրությունը 8 սմ է, իսկ հիմքը քառակուսի է, որի կողմը երկու անգամ փոքր է ուղղանկյունանիստի բարձրությունից:
  10. Կոտորակները բերե՛ք ընդհանուր հայտարարի.
    • 6/21, 23/14 և 8/49
    • 4/121, 3/88 և 5/11
    • 71/64, 5/80 և 32/72
    • 13/36, 15/54 և 3/18
  11. Մի ծորակը ավազանը լցնում է 7 ժամում, իսկ մյուսը՝ 5 ժամում: Ավազանի ո՞ր մասը կլցվի 1 ժամում, եթե երկու ծորակներն էլ բացվեն:
February 26

Կոտորակը կրճատելու համար անհրաժեշտ է կոտորակի համարիչն ու հայտարաը բաժանել նրանց ամենամեծ ընդհանուր բաժանարարի վրա։

  • 15/20 = 3/4
  • 25/10 = 5/2
  • 3/9 = 1/3
  • 12/4 = 3/1
  • 5/30 = 1/6
  • 36/48 = 3/4
  • 48/6 = 8/1
  • 27/81 = 1/3
  • 100/125 = 4/5

Նույն հայտարարով կոտարակների գումարը

3/12+19/12=(3+19)/12=22/12=11/6

Տարբեր հայտարարով կոտորակների գումարումը

5/24+3/4=(5·1+3·6)/24=(5+18)/24=23/24

Գտնենք [24,4]=24

24:24=1

24:4=6

Կատարե՛ք գումարում

  • 12/50+6/25 = 24/50 = 12/25
  • 6/13+4/2 = 64/26
  • 7/12+5/10 = 65/60
  • 7/24+5/10 = 95/120
  • 4/11+3/4 = 49/44
  • 12/5+3/10 = 27/10
  • 6/8+6/5 = 78/40 = 39/20
  • 7/8+8/9 = 127/72
  • 14/3+15/2+3/4 = 155/12
  • 6/4+3/4+5/3 = 47/12
  • 12/7+8/3+41/21 = 133/21
  • 5/8+6/4+6/5 = 133/40

Նարեկը որոշեց վերանորոգել  իր  ննջասենյակը։ Առաջին օրը նա կատարեց ամբողջ աշխատանքի  1/12-րդ մասը, երկրորդ օրը՝ 1/6-րդը։ Աշխատանքի ո՞ր մասը մնաց կատարելու։

Լուծում 1/12 + 1/6 = 3/12 = 1/4      12/12 — 1/4 = 9/12 = 3/4
Պատ․՝ 3/4

Անահիտը առաջին օրը կարդաց ամբողջ գրքի 1/5-րդ մասը, երկրորդ օրը՝ 4/7-ը։ Անահիտին գրքի ո՞ր մասը մնաց կարդալու։

Լուծում 1/5 + 4/7 = 27/35      35/35 — 27/35 = 8/35
Պատ․՝ 8/35

February 20

  • 1/3+5/3=2
  • 2/5+6/5=8/5
  • 9/13+8/13=17/13
  • 13/15+2/15=1
  • 1/2+7/2+9/2=17/2
  • 3/4+14/4+6/4=23/4
  • 9/15+8/15+12/15=29/15
  • 1/2+1/2+1/2=3/2
  • 1/5+7/5+9/5= 17/5
  • 4/13+5/13+1/13 = 13/10
  • 1/9+3/9+5/9= 1
  • Կոտորկաները բերել ընդհանուր հայտարարի և կատարել գումարում
  • 2/3+5/6= 9/6
  • 3/2+7/6= 16/6
  • 14/15+1/5= 17/15
  • 2/5+4/5=6/5
  • 1/20+4/10= 9/20
  • 4/15+3/5=13/15
  • 12/20+4/7=164/140
  • 24/30-1/6=19/30
  • 35/16-2/32=68/32
  • 1/15+4/20+6/60= 22/60
  • 34/7-2/14+5/6=464/84
  • 1/5+3/10=2
  • 3/6+2/4=1
  • 5/20+1/4=2
  • 6/15+3/10=21/30
  • 3/7+4/10=58/70
  • 14/20+7/10=28/20
February 17

  • 2/5 և 7/25   = 10/25, 7/25
  • 4/5 և 6/7    = 28/35, 30/35
  •  7/12 և 2/3   = 7/12, 8/12
  •  1/10 և 9/4 = 2/20, 45/20
  •  3/11 և 5/6 = 18/66, 55/66
  •  9/11 և 4/3 = 27/33 44/33,
  •  11/20 և 3/5 = 11/20, 12/20
  •  7/30 և 8/15 = 7/30, 16/30
  •  1/27 և 2/9 = 1/27, 6/27
  •  11/5 և 4/13 = 143/65, 20/65
  •  5/6 և 3/48 = 40/48, 3/48
  •  9/100 և 7/25 = 9/100, 28/100
  •  6/13 և 3/2 = 12/26, 39/26
  •  7/27  և 5/3 =  7/27, 45/27
  •  7/55 և 3/11 =7/55, 15/55
  •  5/49 և 12/7 = 5/49, 84/49
  •  13/5 և 5/6 = 78/30, 25/30
  •  2/13 և 15/2 =4/26, 195/26
  •  1/15 և 8/45 = 3/45, 8/45
  •  11/10 և 3/5 = 11/10, 6/10
February 15

Առաջադրանքներ դասարանում Կոտորակները բերեք ընդհանուր հայտարարի

5/3 և 4/6 = 10/6, 4/6

5/6 և 7/12 = 10/12, 7/12

1/18 և 5/6 = 1/18, 15/18

3/5 և 4/15 = 9/15, 4/15

1/10 և 4/25 = 5/50, 8/50

2/3 և 3/4 = 8/12, 9/12

3/2 և 5/3 = 9/6, 10/6

1/12 և 3/4 = 1/12, 9/12

14/5 և 4/7 = 98/35, 20/35

5/2 և 3/15  = 75/30, 6/30

12/100 և 6/2 = 12/100, 300/100

6/13 և 4/7 = 42/91, 52/91

7/12 և 5/1 = 7/12, 60/12

7/100 և 3/25 = 7/100, 12/100

5/4 և 12/14 = 35/28, 24/28

1/12 և 5/6 = 1/12, 10/12

5/12 և 3/7 =

1/15 և 5/4 =  4/60, 75/60

9/10 և 5/7 = 63/70, 50/70

Առաջադրանքներ տան համար

Կոտորակները բերե՛ք 24-ի հավասար ընդհանուր հայտարարի.

3/2 և 5/6 = 36/24, 12/24

¾ և 17/6 = 18/24, 68/24

13/6 և 14/3 = 52/24, 112/24

1/12 և 5/8 = 2/24, 15/24

Կոտորակները բերե՛ք ընդհանուր հայտարարի .

1/6 և 8/15 = 5/30, 16/30

8/3 և 7/12 =  32/12, 7/12

1/48 և 75/12 = 1/48, 300/48

9/50 և 24/25 = 9/50, 48/50

February 14

  1. Գրե՛ք այն կոտորակը, որին հավասար է տրված բաժինների գումարը
    • 1/7+1/7+1/7+1/7 = 4/7
    • 1/48+1/48+1/48+1/48 = 4/48
  2. Բաժինների գումարի տեսքով ներկայացրե՛ք սովորական կոտորակները
    • 7/9 = 9х1/7
      14/5 = 14х1/5
    • 28/3 = 28х1/3
    • 8/9 = 8х1/9
  3. Քանի՞ աստիճան է ուղիղ անկյան 5/6 մասը:
    90 : 6 x 5 = 15×5=75 աստիճան

4. Քանի՞ դմ է

  • 2/5 մ-ը =    10:5×2=4   4×10=4
  • 3/20 կմ-ը =   10000:20×3=1500
  • Աստղանիշի փոխարեն ի՞նչ թիվ գրեու դեպքում կստացվի ճիշտ հավասարություն
    • 6 x 18 =(49+5)x2
    • (2×1)x48=96
  • Կատարե՛ք գործողությունները
    • (93120-3620): (482+234)=84100:716=
    • (696259-1435) : (392+2752)=
  • Կոտորակների հավասարության պայմանի հիման վրա ստուգե՛ք, թե իրար հավասար են հետևյալ կոտորակները
    • 4/3 և 12/36
    • 88/16 և 11/2
    • 21/14 և ¾
    • 4/3 և 16/4
  • Աստղանիշի փոխարեն տեղադրեք այն թիվը, որի դեպքում կստացվի հավասարություն
    • 2/5 = */20
    • 2/3 = * /27
    • 7/8 = 21/*
    • 1=2/*