54․Յուրաքանչյուր շարքից մի բաղադրիչ ընտրի՛ր և կազմի՛ր բաղադրյալ բառեր: Նշի՛ր, թե ինչ հնչյունափոխության կատարվեց:

ա) Լույս, թույն, կենդանի, տեր, մեջ, ուղի, անուրջ, կամուրջ, կատու:

բ) Ություն, բար, վոր, ակ, ել, երես, ազգի, ուկ, կից:

 

Լուսերես-(ույ-ը դարձել է ու)

Թունավոր-(ույ-ը դարձավ ու)

Կենդանություն-(ի-ն դուրս է գալիս )

Տիրաբար-(ե-ն դառել է ի)

Միջուկ-(ե-ն դառել է ի)

Անրջել-(ու-ն սղվում է)

Ուղեկից-(ի-ն դառել է ե)

Կամրջակ-(ու-ն սղվել է)

Կատվազգի-(ու-ն դարձել է վ)

 

55․Հնչյունափոխված արմատները գտի՛ր, գրի՛ր դրանց անհնչյունափոխ ձևերը և նշի՛ր, թե ինչ հնչյունափոխություն է կատարվել:

 

Պատկերազարդ — պատկեր + ա + զարդ

բազկաթոռ — բազուկ + աթոռ — (ու-ն սղվել է)

ոսկեվառ — ոսկի + վառ — (ի-ն փոխվել է ե-ի)

մաքսանենգ —

կաղնեփայտ — կաղին + փայտ — (ի-ն սղվել է)

գրկել — գիրկ + ել — (ի-ն սղվել է)

լեռնաշղթա — լեռ + շղթա

պատուհան — պատ + հանել — (ել-ն սղվել է)

ամառնամուտ — ամառ + մուտք (ք-ն սղվել է)

մարդամոտ — մարդ + մոտ

ժամացույց — ժամ + ա + ցույց

հողագունդ — հող + ա + գունդ

ջերմանավ — ջերմ + ա + նավ

սրտապատառ — սիրտ + ա + պատառ — ( ի-ն սղվել է )

ցուցանակ — ցույց + անակ — (յ-ն սղվել է)

սիրառատ — սեր + առատ — (ե-ն դարձել է ի)

գինեվաճառ-գինի + վաճառք

գերեվաճառ — գերի + վաճառ — (ի-ն դարձել է ե)

բարեգութ — բարի + գութ — (ի-ն դարձել է ե)

մատենագիր — մատյան + գիր — (յան փոխվել է են-ի)

լուսամուտ — լույս + ա + մուտք — (յ-ն և ք-ն սղվել են)

 

56․Բաղադրյալ բառեր կազմիր այնպե՛ս, որ տրված բառերի վերջին բաղադրիչները լինեն սկզբում:

 

Օրինակ՝

 

մեծամիտ — մտավոր, մտամոլոր, մտածել ե այլն:

 

Քաջասիրտ — սրտապինդ, սրտոտ

մանրագիր — գրանցել, գիրավուն, գրչաման

աստղալից — լիցքաթափվել, լիցքազերծել, լիցենզիա,

մանրախնդիր — խնդրագիր, խնդրագիրք

գեղադեմ — դեմառդեմ, դեմարկացիա

 

57․Բաղադրյալ բառեր կազմիր այնպե՛ս, որ տրված բառերի առաջին բաղադրիչները լինեն վերջում: Ի՞նչ է փոխվում:

 

Օրինակ՝

 

բռնակալ — լիաբուռ:

 

Գրական — ձեռագիր

շնչասպառ — արտաշնչել

քնել — անքուն

ջրկիր — ցեխաջուր

գլխարկ — անգլուխ

խմբավար — երգչախումբ